Εξωτικά ζώα: Ερπετά. Γενικές πληροφορίες για τα φίδια. – vets.com.gr

Εξωτικά ζώα: Ερπετά. Γενικές πληροφορίες για τα φίδια.
Οι αισθήσεις των φιδιών.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΡΘΡΟΥ: ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΤΗΝΙΑΤΡΟΣ
ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΤΗΝΙΑΤΡΟΣ

   Τα φίδια βρίσκονται σε όλες σχεδόν τις γωνιές του κόσμου, εκτός από την Ανταρκτική. Τα φίδια βρίσκονται σε πολλά σχήματα, μεγέθη και χρώματα, και η εμφάνισή τους αντικατοπτρίζει το περιβάλλον στο οποίο ζουν.Αν και χωρίς πόδια, με τη βοήθεια των βλεφάρων και των εξωτερικών αυτιών, έχουν εξελιχθεί σε άριστους κυνηγούς.

Δύο από τις πιο ενδιαφέρουσες κατηγορίες φιδιών,  είναι αυτή των «πλέον επικίνδυνων» και αυτή με  το «ισχυρότερο δηλητήριο». Οι δύο αυτές κατηγορίες δεν ταυτίζονται απαραίτητα και είναι απόλυτα διακριτές. Επικίνδυνα φίδια είναι αυτά που προκαλούν τους περισσότερους θανάτους ετησίως. Είναι γνωστό ότι πάνω από 1.000.000 άνθρωποι τον χρόνο σε όλο τον κόσμο πέφτουν θύματα δηγμάτων φιδιών, ιδιαίτερα στην  Αφρική και Ασία,  λιγότερο στην Αμερική και ακόμη λιγότερο στην Ευρώπη. Οι 100.000 από τους ανθρώπους αυτούς πεθαίνουν. Στην κορυφή αυτής της κατηγορίας φιγουράρει η οχιά του Ράσελ (Russel’s Viper), που ζει στην Σρι -λάνκα, προκαλώντας χιλιάδες θανάτους ετησίως. Αντίθετα ένα φίδι με εξαιρετικά ισχυρό δηλητήριο δεν είναι απαραίτητο να φιγουράρει στην λίστα των πλέον επικίνδυνων και   αυτό γιατί μπορεί να ζει σε περιοχές όπου δεν έρχεται σε επαφή με ανθρώπους. Τα φίδια φέρουν αισθητήρια όργανα που δε συναντώνται ευρέως στο ζωικό βασίλειο.

ΟΙ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΙΔΙΩΝ: Τα περισσότερα είδη φιδιών έχουν ασθενή όραση. Μπορούν να διακρίνουν περισσότερο το περίβλημα των απέναντι τους σωμάτων παρά τα χαρακτηριστικά τους. Πέραν αυτών υπάρχουν και φίδια εντελώς τυφλά ενώ άλλα φίδια παρουσιάζουν άριστη όραση, τα περισσότερα όμως απλώς δεν βλέπουν καλά. Η ακοή είναι επίσης μια άλλη αίσθηση στην οποία τα φίδια υστερούν. Η όσφρηση των φιδιών είναι εξαιρετική και αντικαθιστά πρακτικά την μειωμένη τους όραση και ακοή και τα βοηθάει στο να οσφραίνονται και να αντιλαμβάνονται τα θηράματα αλλά και τους θηρευτές τους.

   Η οσμή φαίνεται ότι για ένα φίδι είναι το καλύτερο περιουσιακό στοιχείο. Για τα φίδια οι αναλύσεις των μυρωδιών γίνονται με ελαφριά χτυπήματα της γλώσσας στον αέρα. Έτσι συγκεντρώνουν στοιχεία οσμών, τα οποία στη συνέχεια μεταφέρονται στο όργανο του Jacobson που βρίσκεται μέσα στο στόμα τους. Τα περισσότερα φίδια έχουν επαρκή όραση, που τους επιτρέπει να παρακολουθούν όλες τις κινήσεις. Η εξαίρεση είναι τα δενδρόβια φίδια, τα οποία έχουν διοπτρική όραση. Αυτά τα φίδια μπορούν να εστιάσουν και τα δύο μάτια στο ίδιο σημείο, προκειμένου να προβούν σε σωστή επίθεση. Ορισμένα είδη φιδιών, όπως οι οχιές, επωφελούνται από ειδικά όργανα στο πρόσωπό τους για την ανίχνευση των μεταβολών της θερμοκρασίας, καθώς επίσης και τη δυνατότητα να βρουν τη λεία τους.

   Η σύλληψη και η θανάτωση του θηράματος μπορεί να πάρει πολλές μορφές. Ορισμένα φίδια δρουν με τη συστολή. Με το μυώδες κορμί τους γύρω από θύμα τους, τα φίδια μπορούν να πνίξουν αργά και να συντρίψουν το θήραμα τους. Έχουν ευέλικτα σαγόνια που μπορούν να καταπιούν τη λεία τους μαζί με το κεφάλι. Το πεπτικό τους σύστημα παράγει χυμούς που σκοτώνουν αργά το θύμα. Μόνο περίπου ένα στα 10 φίδια είναι δηλητηριώδη και μέσα σε αυτή την ομάδα μόνο ένα μικρό ποσοστό είναι απειλή για τον άνθρωπο.